Freek de Jonge en Hella willen rolmodel zijn
Telegraaf – 30 maart 2023
“Ik heb een verjaardagscadeau”, zei Freek de Jonge (78) vorig jaar april tegen zijn vrouw Hella (73). Dat cadeau was een documentaire, die ze samen zouden gaan maken. Vanaf zaterdag reist het stel samen met het resultaat, Het Atelier: portret van Hella, langs onder meer Den Haag, Groningen, Amersfoort, Deventer en Den Bosch.
Het is een documentaire geworden die Hella verdient, vindt Freek. Een film die verschillende persoonlijke thema’s bundelt die anderen zouden kunnen inspireren, of op zijn minst herkenbaar zijn. “En”, zegt Freek lachend, “Ik wilde eens een keer een verjaardagscadeau geven dat je niet kan ruilen.”
Centraal staat de hervonden passie van Hella: schilderen. Een talent dat ze terugvond dankzij het binnen zitten de afgelopen jaren. “Dat ik weer ben gaan schilderen is puur door corona gekomen, anders was ik dit nooit gaan doen”, zegt ze. “We trokken ons terug in onze studio’s”, vult haar man aan. “Wat Hella daar schilderde werd naar mijn indruk al snel interessant voor iedereen.”
Trauma
Via de verf vonden trauma’s van Hella, haar jeugd was ingewikkeld door de ervaringen van haar Joodse ouders tijdens de Tweede Wereldoorlog, weer een weg naar buiten. Dat was geen keuze, dat gebeurde gewoon. “Intuïtief”, zegt ze. “Maar ik vind dat het verhaal verteld moet blijven. Zeker nu met betrekking tot Oekraïne ervaar ik dat nog sterker.”
“Die blijvende schade die oorlog kinderen bezorgt, probeer ik in mijn schilderijen te verwerken”, gaat ze verder. “Voor mij is het een wonder, dat je steeds met andere vormen iets kunt uitdrukken. In 2002 ben ik gaan schrijven en was de pen het middel om het verhaal door te geven. En door corona viel ik op deze leeftijd weer terug op een vergeten talent.”
Daarmee is de film ook een pamflet voor concentratie en rust geworden, een stemming waarin ruimte ontstaat om iets te creëren waar je gelukkig van wordt. “Zoek iets waardoor je rustig wordt, en blij vooral”, adviseert Hella de zoekende mens. “Pak een penseel, ga muziek maken, ieder mens heeft een talent waar hij iets mee kan. Dat is ook de reden dat ik ’ja’ zei tegen Freek om deze film te maken.”
Liefdesverklaring
Naast een persoonlijke handleiding voor omgang met een trauma en een aanmoediging tot het vinden van je passie, is de film ook een ode aan de liefde. De wederzijdse liefde van Hella en Freek in het bijzonder, maar meer algemeen voor mensen die samen de hobbels van het leven willen trotseren. “Ik vind het ook een liefdesverhaal, absoluut”, zegt Hella.
Een eerlijk en kwetsbaar verhaal, intiem omdat je via een onbemande camera Hella en Freek samen in het atelier ziet praten. “We hebben geprobeerd een zo integer mogelijk, oprecht beeld te maken van de manier waarop wij samen leven en onze problemen overwinnen”, zegt Freek.
En ook wat dat betreft is het doel om kijkers te inspireren. “Ik had zelf ook mijn rolmodellen”, zegt Hella. „Mies Bouwman, mijn vriendin, heeft mij laten zien hoe je je naast je werk ook nog vrolijk een gezin kunt runnen. Ieder mens heeft voorbeelden nodig waar je je aan vast kunt houden en optrekken. Door middel van deze documentaire stellen wij ons beschikbaar als voorbeeld.”