Interview NRC en Youtube

auteur Willem Pekelder

In het restaurant van boekhandel Donner eten Freek en Hella de Jonge een salade. Op tafel ligt een boekje getiteld Niemand ontspringt de dans. „Zijn het gedichten?”, vraag ik. „Nee”, zegt Freek, „van dat woord houd ik niet.” „Liederen dan?” „Ja, liederen”, antwoordt Hella. „Nou, houd het maar op liedjes”, verbetert Freek.

Hij opent het boekje en draagt voor:

Ondanks het inzicht dat tevredenheid

dichter bij geluk ligt dan hebzucht heb ik genoeg zien verworden

om te weten dat het volgende

altijd meer en begeerlijker

zal zijn dan het vorige

Ons genoegen heet het lied, en het handelt over liefhebbende ouders die hun zoon Freek op het hart binden vooral veel fouten te maken. Want door fouten kom je verder. Freek schenkt mij een bundel en schrijft voorin als opdracht: „Voor Willem. Niemand ontspringt de dans, dus dans!”

Ik blader het boekje door en bespeur naast weemoed over de vergankelijkheid van het bestaan ook een lonkend perspectief: maak iets van het leven, juist omdat het zo kort is! Maar genoeg gemijmerd, we moeten naar het theater van Donner, waar de 76-jarige cabaretier wordt geïnterviewd over zijn spoken word-bundel.

Het is een privé-voorstelling, enkel voor Hella, Donner-directeur Leo van de Wetering en mij.

Interviewer Derek Otte, voormalig stadsdichter, wil weten wat Freeks drijfveer is om te blijven scheppen. „Ik denk terug aan mijn vroege jeugd”, zegt de cabaretier, „toen ik aan het begin stond van iets waarvan ik vermoedde dat het wat kon worden. Later, bij het op papier zetten van mijn gedachten, vroeg ik mij verwonderd af: hoe kan dat daar nu ineens staan? Dat is genade. Daar blijf je naar verlangen.”

Freek kijkt de zaal in, en ziet daar de rolkoffer waarin Leo van de Wetering vijfendertig exemplaren van de bundel heeft gestopt voor de verkoop. Freek ziet ook ons drieën. Hij vindt het vast niet erg, zo’n klein publiek, peins ik, want had de cabaretier zojuist niet verkondigd dat het niet ging om het aantal maar om de vraag of de geest vaardig werd? Dat had hij van zijn vader geleerd die soms voor een bijna lege kerk preekte.

Of hij een boodschap heeft voor jonge kunstenaars? „Laat je eigen stem horen!”, antwoordt Freek. „Er is geen begrenzing van leeftijd en vorm. Geen wetten. Iedere keer staat er weer iemand op die het anders doet. Dat kun jij zijn!”

Waarmee hij zijn eigen bundel perfect samenvatte: vrijheid en hoop.

Het interview is hieronder in zijn geheel terug te kijken